Nie tylko Macocha i jaskinia Punkevní, ale także trzynaście innych jaskiń w Czechach, na Morawach i na Śląsku, czeka od początku kwietnia do końca października na turystycznych eksploratorów.
Jest ponad tysiąc, ale tylko 14 z nich, dużych, udostępnionych jest oficjalnie do zwiedzania. Różnią się od siebie czasem i sposobem powstania, historią odkrywania, długością, dostępnością, atrakcyjnością wizualną, jednak łączy je to, ze wszystkie leżą na terenie Republiki Czeskiej. Biorąc zaś pod uwagę, że większość z nich znajduje się na Morawach i Śląsku, znacznie to ułatwia planowanie ich zwiedzania.
Zacznijmy zatem od Morawskiego Krasu. To najbardziej znany, również wśród Polaków i najważniejszy obszar krasowy w Republice. Znaleźć tu można unikatowe zjawiska przyrody, żywej i nieożywionej. Na pokładach pochodzących se środkowego dewonu i wczesnego (dolnego) karbonu znaleźć tu możemy ponad tysiąc jaskiń i kaniony o głębokości nawet 150 metrów. Pięć jaskiń i ich kompleksów zostało udostępnionych do zwiedzania. Są to jaskinie Balcarka, Kateřinská, Punkevní, Sloupsko-šošůvské i Výpustek. Jaskinia Císařská (Cesarska), udostępniona jest dziś tylko do celów speleoterapii. Na tym terenie znajduje się także najdłuższy system jaskiń, pod nazwą Amatérské jeskyně, o długości ok 40 km. Obejmuje on m.in. jaskinie Sloupsko-šošůvské, Nová Rasovna, Piková dáma, Spirálka, Stará a Nová Amatérská jeskyně, przepaść Macocha i część jaskini Punkevní.
Ale Morawski Kras to nie wszystko czego oczekiwać mogą miłośnicy podziemnych wrażeń. Jak już wspomnieliśmy, na Morawach i Śląsku znajduje się najwięcej jaskiń, także tych udostępnionych do zwiedzania. Oprócz zjawisk krasowych Morawskiego Krasu, turystycznie ciekawe są jaskinie leżące w pobliżu naszych granic. Jaskinia Na Pomezí należy do największych w Czechach jaskiń, powstałych w złożach marmuru (wapienia krystalicznego). Jej długość wynosi 1700 metrów, a trasa przeznaczona do zwiedzania wynosi ok 400 metrów. Jaskinia leży w Górach Rychlebskich i zwiedzanie jej można znakomicie powiązać z turystyką rowerową - patrz Rychlebskie Ścieżki.
Jaskinia Na Špičáku to jedna na najstarszych jaskiń, o których pisano w Europie Środkowej. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z roku 1430. Jaskinia wielokrotnie w swojej historii był miejscem schronienia ludzi - najstarsze napisy naścienne pochodzą z 1519 roku. Cała jaskinia ma ponad 400 metrów długości, a ponad 200metrowy odcinek udostępniony do zwiedzania, przystosowany jest dla osób niepełnosprawnych.
W malowniczej dolinie rzeki, w uzdrowisku Teplice nad Bečvou znajduje się aragonitowe jaskinie Zbrašovské. Jest to unikat na skalę europejską, a to z powodu sposobu powstania - przyczyniły się do tego wody naziemne wraz z ciepłymi wodami mineralnymi, wybijającymi z dużych głębokości. W pobliżu jaskiń znajduje się najgłębsza w Republice Czeskiej i Europie Środkowej tzw. Hranická propast o głębokości 289,5 metra, przy czym, z powodu tego, że jest ona zalana wodą, do tej pory nie odkryto jej dna.
Na terenie Moraw Środkowych, na północ od Morawskiego Krasu, znajdują się jaskinie Mladečské i Javoříčské, natomiast na samym południu Moraw, niedaleko Mikulova, w pobliżu granicy z Austrią, odwiedzić można jaskinie Na Turoldu. Ten znany region winiarski, to także znakomite miejsce do uprawiania turystyki rowerowej, o czym wspominaliśmy m.in. TUTAJ.
I dotarliśmy do Czech. W Południowych Czechach, na pograniczu regionu (i województwa) Vysočina, znajduje się jaskinia Chýnovská. Ta niezwykle kolorowa jaskinia (przenikanie się wielu warstw skały w różnych kolorach), z dotychczas odkrytych 1200 metrów, udostępnia turystom zaledwie 220, ale z przewyższeniem 42 metrów.
Na południowy-zachód od Pragi, 7 km na południe od Berouna, znajdują się jaskinie Koněpruské. Trasa turystyczna obejmuje ok. 600 metrów, z 2 km dotychczas odkrytych. W pobliżu znajdują się także inne atrakcje Czeskiego Krasu zamki Křivoklát i Karlštejn.
A w Czeskim Raju, na pograniczu Karkonoszy, znowu niedaleko o naszych granic, znajdziemy Bozkowskie jaskinie dolomitowe. Największą atrakcją jaskini są przepiękne podziemne jeziorka, największe w Czechach. Jest to też największa jaskinia dolomitowa na terenie Republiki - odkryte chodniki przekraczają kilometr długości. Trasa turystyczna to ok. 350 metrów.
A wszystkie praktyczne informacje o czeskich jaskiniach znaleźć można na stronach Zarządu Jaskiń Republiki Czeskiej (Správa jeskyní České republiky) - TUTAJ.